ၿပီးခဲ႔တဲ႔ႏွစ္ပတ္ေလာက္က မမေနတဲ႔ Sendai ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ႔တဲ႔ Jazz Festival ကိုသြားခဲ႔တဲ႔အေၾကာင္း ေျပာျပခ်င္တယ္။ အယင္ႏွစ္ေတြက ဒီပြဲေတာ္႐ိွတယ္ ဆိုတာၾကားမိေပမယ္႔ မသြားျဖစ္ခဲ႔ပဲ ဒီႏွစ္မွပဲ ပထမဆံုးအႀကိမ္ သြားျဖစ္ေတာ႔တယ္။ အဲဒီပြဲေတာ္ကို Kotodai ပန္းၿခံ နဲ႔ အဲဒီပန္းၿခံ နားက Johzenji ဆိုတဲ႔ လမ္းမႀကီးတစ္ေလ်ာက္မွာ က်င္းပတယ္။ အဲဒီပန္းၿခံနဲ႔ Johzenji လမ္းမႀကီးကေတာ႔ Sendai ၿမိဳ႕ မွာ ပြဲေတာ္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး က်င္းပတဲ႔ေနရာေပါ႕။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း စက္တင္ဘာလရဲ႕ ဒုတိယအပတ္ စေနနဲ႕ တနဂၤေႏြေန႔ မွာ မနက္ ၁၁နာရီေလာက္ကစၿပီး ည ၉နာရီေလာက္ထိ က်င္းပၾကတယ္။ ဒီပြဲေတာ္ကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က တီး၀ိုင္း အဖြဲ႕ေတြ အမ်ားႀကီး လာၿပီးတီးမႈတ္ၾကတာေပါ႕။ စုစုေပါင္း တီး၀ိုင္းအဖြဲ႕ ၇၀၀ေက်ာ္ ေလာက္ ႐ိွတယ္။ ဂ်ပန္မွာ အႀကီးဆံုး ဂီတပြဲေတာ္ႀကီး တစ္ခုျဖစ္တယ္တဲ႔။ Jozenji လမ္းမႀကီးက ေဘးတစ္ဘက္တစ္ခ်က္မွာ သစ္ပင္ႀကီးေတြ အုပ္အုပ္ဆိုင္းဆိုင္းနဲ႕ လမ္းလယ္ေခါင္မွာလဲ အေတာ္က်ယ္တဲ႔ လမ္းလယ္ကၽြန္း႐ိွၿပီး အဲဒီကၽြန္းရဲ႕ တစ္ဘက္တစ္ခ်က္မွာလဲ သစ္ပင္ႀကီးေတြက စီတန္းေနတယ္။ သစ္ပင္ေတြရဲ႕အလယ္ ကၽြန္းေပၚမွာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လမ္းေလွ်ာက္လို႕ရတဲ႔ လမ္းေလး႐ိွၿပီး ထိုင္ခံုေလးေတြလဲ႐ိွတယ္ေလ။
Johzenji လမ္းမႀကီးဘက္ကို ၀င္လိုက္တာနဲ႕ တီးလံုးသံေတြ ကိုၾကားရၿပီး လမ္းလယ္ေခါင္ ကၽြန္းေလးေပၚမွာ အျဖဴေရာင္ အမိုးေလးေတြရဲ႕ ေအာက္မွာ တီးမႈတ္ ေနၾကတဲ႔ တီး၀ိုင္းအဖြဲ႕ေလးေတြ အမ်ားႀကီးကို ေတြ႕ရၿပီး လမ္းမႀကီးရဲ႕ ပလက္ေဖာင္းေဘး မွာလဲ တီးခတ္၊ သီဆို ေဖ်ာ္ေျဖ ေနၾကတဲ႕ တီး၀ိုင္းေတြ လဲရိွတယ္။ လူေတြက သူတို႕ႏွစ္သက္တဲ႔ တီး၀ိုင္းအဖြဲ႕ေတြ ေရွ႕မွာ ယဥ္ေက်းစြာနဲ႕ရပ္ၿပီး လက္ခုပ္ တေျဖာင္းေျဖာင္း တီးၿပီး အားေပးၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ ေကာင္မေလး ငယ္ငယ္ေလးေတြဆို စီးခ်က္နဲ႕အညီ လိုက္ၿပီး ခႏၱာကိုယ္ေလးေတြက ယိမ္းခါေနၾကတယ္။ မမတို႕လဲ တီး၀ိုင္း တစ္ခုၿပီး တစ္ခုေျပာင္းၿပီး နားေထာင္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ တီး၀ိုင္းေတြဆို လူေတြမ်ားလြန္းၿပီး တိုးမေပါက္ေတာ႔လို႔ ျပန္လွည္႕ခဲ႔ရတယ္။ မမက ဆူဆူညံညံ တီးလံုးေတြကို မႏွစ္သက္ တတ္ခဲ႔ေပမယ္႔ ဒီမွာေတာ႔ လာနားေထာင္တဲ႔ ပရိတ္သတ္ဟာ ေအာဟစ္ ဆူညံျခင္းမ႐ိွပဲ တိတ္ဆိတ္စြာနဲ႔ ဂီတသံစဥ္ေတြကို ခံစားမႈအျပည္႕နဲ႕ အားေပး ေနၾကတာကို ေတြ႕ရတယ္။ သူတို႕နဲ႕အတူတူ ၀င္ေရာက္ နားေထာင္ ခံစားရင္း ဂီတသံစဥ္ အမ်ိုးမ်ိဳးကို နားေထာင္ၿပီး ေပ်ာ္႐ႊင္ ေနခဲ႔တယ္။ တစ္ေနရာစီမွာ တီး၀ိုင္းအဖြဲ႕ေတြက အလွည္႔က် တစ္ဖြဲ႕ၿပီး တစ္ဖြဲ႕ေျပာင္းၿပီး ေဖ်ာ္ေျဖၾကတယ္။
ဒီလိုနဲ႕ လမ္းမႀကီးတစ္ေလ်ာက္ လွည့္ပတ္နားေထာင္ရင္း ဗိုက္ဆာလာတာနဲ႔ မုန္႔ဆိုင္ေတြရိွတဲ႕ Kotodai ပန္းၿခံ ဘက္ကို ထြက္ခဲ႔တယ္။
Kotodai ပန္းၿခံ ထဲမွာေတာ႔ တီး၀ိုင္းအဖြဲ႕ႀကီးေတြက စင္ျမင့္ ႀကီးေပၚမွာ တီးခတ္ေဖ်ာ္ေျဖေနတာ ေတြ႕ရတယ္။
ဒီဘက္မွာလဲ မုန္႔ဆိုင္တန္းေတြ၊ အေဖ်ာ္ရမကာဆိုင္တန္းေတြနဲ႔ လူေတြ တိုးမေပါက္ေအာင္ စီကားေနတယ္။ မုန္႔ဆိုင္တန္းေတြကို လိုက္ၾကည့္ရင္း မုန္႔ဆိုင္တစ္ခု ေ႐ွ႕မွာ လူတန္း႐ွည္ႀကီး တန္းစီေနတာေတြ႕လုိ႕ ဘာဆိုင္လဲလို႕ ၾကည့္လိုက္ေတာ႔ Sendai ၿမိဳ႕ရဲ႕ နာမည္ႀကီး စားစရာ တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ႔ ဂ႐ူတန္း(ႏြားလွ်ာ) ယာခိ(အကင္) ဆိုင္ျဖစ္ေနပါေပါ႕လား။
ယာခိနိခု(အသားကင္)ဆိုင္ေတြလဲ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဂ်ပန္ရိုးရာ မုန္႔ဆိုင္ ေတြလဲ အမ်ားႀကီးပဲ။ မမတို႕ဆီက မုန္႔လင္မယား (မုန္႔အုပ္ကေလး) နဲ႔ပံုစံတူတဲ႔ မုန္႕လဲရိွတယ္။ ဒါေပမဲ႔ သူတို႕ရဲ႕မုန္႕က မုန္ႏွစ္ကို မုန္႔လုပ္တဲ႔ ခြက္ကေလးေတြထဲ ေလာင္းထည့္ၿပီး တေကာလို႕ေခၚတဲ႔ ေရဘ၀ဲ အသားေတြကို ေသးေသးေလး တံုးၿပီး ထည့္ထားတာ။
ဒီလိုနဲ႔ ဘာစားရမလဲ ႐ွာရင္း မုန္႕ႏွစ္ထဲမွာ ပုစြန္ေျခာက္အေသးေလးေတြ၊ ငါးနဲ႕လုပ္ထားတဲ႔ အမႈန္႕ေလးေတြ ထည့္လိပ္ၿပီး ေၾကာ္ထားတဲ႕ မုန္႕တစ္ခုနဲ႕ (မုန္႔ေရပါးကို သတိရမိတယ္၊ တူေတာ႔မတူပါဘူး) ၀က္သားကင္ ႀကီးႀကီးတစ္ေခ်ာင္း၊ ေသာက္စရာ တစ္ဗူး၀ယ္ၿပီး ထိုင္စားဖို႕ ေနရာ လိုက္ရွာတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလဲ စားေသာက္စရာေတြ ၀ယ္ၿပီး သစ္ပင္ေအာက္ေတြမွာ၊ ပန္းခံုေတြေပၚမွာ ထိုင္ၿပီးစားေသာက္ရင္း အပန္းေျဖေနၾကတယ္။ မမတို႕လဲ ဗိုက္ဆာဆာနဲ႔ ထုိင္ၿပီးစားေနတံုး စတိုင္က်က် ဟန္လုပ္ၿပီး ထိုင္ေနတဲ႔ ေခြးကေလး တစ္ေကာင္ကို ေတြ႕လို႔ွ သေဘာက်ၿပီး ဓာတ္ပံု ႐ိုက္လာခဲ႔ေသးတယ္။ (ဒီမွာက အိမ္ေမြး တိရစၧာန္ေတြကို သားသမီးလို သေဘာထားၿပီး ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေစာင့္ေရွာက္ၾကတယ္။)
မမ အဓိကထား ေျပာျပခ်င္တာကေတာ႔ မုန္႕ဆိုင္တန္းေတြ နားမွာ ေတြ႕ရတဲ့ ဆိုင္ေလးတစ္ခုပါပဲ။ အဲဒီဆိုင္ေလးရဲ႕ အမည္က Recycle station လို႕ ဂ်ပန္လို katakana နဲ႔ေရးထားပါတယ္။
တကယ္တမ္းေတာ႔ အဲဒီဆိုင္ေလးဟာ အမိႈက္ေတြကို စနစ္က်စြာ အမ်ိဳးအစားခြဲၿပီး သိမ္းဆည္းေပးတဲ႔ ေနရာေလး တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ Recycle station မွာ ေတြ႕ခဲ႔ရတာကေတာ႔ ျခင္းေတာင္းေလးေတြ နဲ႕ စားပြဲခံုမွာ စာကပ္ထားပါတယ္- ပလပ္စတစ္၊ သံဗူး၊ pet bottle၊ တစ္ခါသံုးခြက္၊ ၀ါးတူ၊ ေဖ်ာ္ရည္ေသာက္တဲ႔ ပိုက္၊ စားႄကြင္းစားက်န္အမိႈက္ စသျဖင့္ ေရးထားၿပီး အမိႈက္လာထည့္သူေတြကို စနစ္တက်ျဖစ္ေအာင္ ကူညီေပးေနတဲ႔ သူေတြကို ေတြ႔ခဲ႔ရပါတယ္။ ဂ်ပန္ လူမ်ိဳးေတြဟာ အမိႈက္ပစ္တဲ႔ေနရာမွာ အလြန္စည္းကမ္း႐ိွလွပါတယ္။ ၾကက္ပ်ံမက် စည္ကားလွတဲ႔ ဒီပြဲေတာ္ႀကီးမွာ အမိႈက္တစ္စမေတြ႕ခဲ႔ရပါဘူး။ အမိႈက္ပစ္တဲ႔သူေတြနဲ႔ Recycle station မွာ အမိႈက္သိမ္းေပးေနတဲ႔ သူေတြဟာ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈ ႐ိွၾကတာေတြ႔ရပါတယ္။ဒီလိုနဲ႕ လမ္းမႀကီးတစ္ေလ်ာက္ လွည့္ပတ္နားေထာင္ရင္း ဗိုက္ဆာလာတာနဲ႔ မုန္႔ဆိုင္ေတြရိွတဲ႕ Kotodai ပန္းၿခံ ဘက္ကို ထြက္ခဲ႔တယ္။
Kotodai ပန္းၿခံ ထဲမွာေတာ႔ တီး၀ိုင္းအဖြဲ႕ႀကီးေတြက စင္ျမင့္ ႀကီးေပၚမွာ တီးခတ္ေဖ်ာ္ေျဖေနတာ ေတြ႕ရတယ္။
ဒီဘက္မွာလဲ မုန္႔ဆိုင္တန္းေတြ၊ အေဖ်ာ္ရမကာဆိုင္တန္းေတြနဲ႔ လူေတြ တိုးမေပါက္ေအာင္ စီကားေနတယ္။ မုန္႔ဆိုင္တန္းေတြကို လိုက္ၾကည့္ရင္း မုန္႔ဆိုင္တစ္ခု ေ႐ွ႕မွာ လူတန္း႐ွည္ႀကီး တန္းစီေနတာေတြ႕လုိ႕ ဘာဆိုင္လဲလို႕ ၾကည့္လိုက္ေတာ႔ Sendai ၿမိဳ႕ရဲ႕ နာမည္ႀကီး စားစရာ တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ႔ ဂ႐ူတန္း(ႏြားလွ်ာ) ယာခိ(အကင္) ဆိုင္ျဖစ္ေနပါေပါ႕လား။
ယာခိနိခု(အသားကင္)ဆိုင္ေတြလဲ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဂ်ပန္ရိုးရာ မုန္႔ဆိုင္ ေတြလဲ အမ်ားႀကီးပဲ။ မမတို႕ဆီက မုန္႔လင္မယား (မုန္႔အုပ္ကေလး) နဲ႔ပံုစံတူတဲ႔ မုန္႕လဲရိွတယ္။ ဒါေပမဲ႔ သူတို႕ရဲ႕မုန္႕က မုန္ႏွစ္ကို မုန္႔လုပ္တဲ႔ ခြက္ကေလးေတြထဲ ေလာင္းထည့္ၿပီး တေကာလို႕ေခၚတဲ႔ ေရဘ၀ဲ အသားေတြကို ေသးေသးေလး တံုးၿပီး ထည့္ထားတာ။
ဒီလိုနဲ႔ ဘာစားရမလဲ ႐ွာရင္း မုန္႕ႏွစ္ထဲမွာ ပုစြန္ေျခာက္အေသးေလးေတြ၊ ငါးနဲ႕လုပ္ထားတဲ႔ အမႈန္႕ေလးေတြ ထည့္လိပ္ၿပီး ေၾကာ္ထားတဲ႕ မုန္႕တစ္ခုနဲ႕ (မုန္႔ေရပါးကို သတိရမိတယ္၊ တူေတာ႔မတူပါဘူး) ၀က္သားကင္ ႀကီးႀကီးတစ္ေခ်ာင္း၊ ေသာက္စရာ တစ္ဗူး၀ယ္ၿပီး ထိုင္စားဖို႕ ေနရာ လိုက္ရွာတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလဲ စားေသာက္စရာေတြ ၀ယ္ၿပီး သစ္ပင္ေအာက္ေတြမွာ၊ ပန္းခံုေတြေပၚမွာ ထိုင္ၿပီးစားေသာက္ရင္း အပန္းေျဖေနၾကတယ္။ မမတို႕လဲ ဗိုက္ဆာဆာနဲ႔ ထုိင္ၿပီးစားေနတံုး စတိုင္က်က် ဟန္လုပ္ၿပီး ထိုင္ေနတဲ႔ ေခြးကေလး တစ္ေကာင္ကို ေတြ႕လို႔ွ သေဘာက်ၿပီး ဓာတ္ပံု ႐ိုက္လာခဲ႔ေသးတယ္။ (ဒီမွာက အိမ္ေမြး တိရစၧာန္ေတြကို သားသမီးလို သေဘာထားၿပီး ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေစာင့္ေရွာက္ၾကတယ္။)
မမ အဓိကထား ေျပာျပခ်င္တာကေတာ႔ မုန္႕ဆိုင္တန္းေတြ နားမွာ ေတြ႕ရတဲ့ ဆိုင္ေလးတစ္ခုပါပဲ။ အဲဒီဆိုင္ေလးရဲ႕ အမည္က Recycle station လို႕ ဂ်ပန္လို katakana နဲ႔ေရးထားပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႔ မုန္႔၀ယ္စားလိုက္ တီး၀ိုင္းေတြဘက္ ပတ္ၾကည့္လိုက္နဲ႔ ေမွာင္စပ်ိဳး လာခဲ႔ပါၿပီ။ ပြဲေတာ္ႀကီးကေတာ႔ ဂီတသံေတြနဲ႔ ဂီတခ်စ္သူေတြနဲ႔ စည္ကားေနဆဲပါပဲ။
မမတို႕ ႏိုင္ငံမွာလဲ ေပ်ာ္႐ႊင္စရာ ေကာင္းလွတဲ႔ ျမန္မာ႔႐ိုးရာ ပြဲေတာ္ေတြကို စည္းကမ္း႐ိွစြာ၊ သန္႔႐ွင္းသပ္ရပ္စြာ ဆင္ႏႊဲႏိုင္ရင္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ေကာင္းလိုက္ေလမလဲ လို႔ အိမ္အျပန္ လမ္းမွာ ေတြးေတာ လာမိပါတယ္္။
http://www.city.sendai.jp/
http://www.sentabi.jp/1000/0007/0000/1000000700000002.html